Rodzinna piecza zastępcza
Rodzina zastępcza - to przejściowa forma opieki nad dzieckiem, które zostało częściowo lub całkowicie jej pozbawione.
Rodzina zastępcza, sprawując osobistą opiekę, w wypełnianiu swoich funkcji kieruje się dobrem przyjętego dziecka i poszanowaniem jego praw. Zapewnia dziecku warunki rozwoju i wychowania odpowiednie do jego stanu zdrowia i poziomu rozwoju.
Umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej następuje na podstawie:
- orzeczenia sądu opiekuńczego
- na wniosek lub za zgodą rodziców dziecka, na podstawie umowy cywilno-prawnej, zawartej między rodziną zastępczą a starostą właściwym ze względu na miejsce zamieszkania rodziny
Podział rodzin zastępczych
Formami rodzinnej pieczy zastępczej są:
I. Rodziny zastępcze:
- spokrewnione (małżonkowie lub osoba, będący wstępnymi lub rodzeństwem dziecka, tj. babcia, dziadek, brat, siostra),
- niezawodowe (małżonkowie lub osoba, nie będący wstępnymi lub rodzeństwem dziecka) - umieszcza się w nich nie więcej niż 3 dzieci, w razie konieczności umieszczenia rodzeństwa, za zgodą rodziny zastępcze jest dopuszczalne umieszczanie w tym samym czasie większej liczby dzieci,
- zawodowe (małżonkowie lub osoba, nie będący wstępnymi lub rodzeństwem dziecka) - umieszcza się w nich nie więcej niż 3 dzieci, w razie konieczności umieszczenia rodzeństwa, za zgodą rodziny zastępcze jest dopuszczalne umieszczanie w tym samym czasie większej liczby dzieci, a wśród nich także:
- pełniące funkcję pogotowia rodzinnego (umieszcza się w nich nie więcej niż 3 dzieci, w razie konieczności umieszczenia rodzeństwa, za zgodą rodziny zastępcze jest dopuszczalne umieszczanie w tym samym czasie większej liczby dzieci - na pobyt okresowy, do czasu uregulowania ich sytuacji prawnej, nie dłużej niż na 4-8 miesięcy lub do zakończenia postępowania sądowego o: powrót dziecka do rodziny, przysposobienie, umieszczenie w rodzinnej pieczy zastępczej).
- specjalistyczne (umieszcza się w niej dzieci legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności oraz dzieci na podstawie ustawy z dnia 26.10.1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich, tj. niedostosowanych społecznie jak również małoletnie matki z dziećmi; w rodzinie tej może wychowywać się w tym samym czasie nie więcej niż 3 dzieci).
II. Rodzinny dom dziecka (może w nim przebywać łącznie 8 dzieci oraz osób, które osiągnęły pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej).
Kwalifikacją i szkoleniami kandydatów na rodziców zastępczych zajmuje się Ośrodek Wsparcia i Terapii Rodzin w Nowym Sączu ul. Plac Kolegiacki 2 - tel. (0-18) 442-07-63
Świadczenia dla rodzin zastępczych
Świadczenia i dodatki przyznaje się od dnia faktycznego umieszczenia dziecka odpowiednio w rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka do dnia faktycznego opuszczenia przez dziecko rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka.
Świadczenia, dodatki i dofinansowanie do wypoczynku, są udzielane na wniosek odpowiednio rodziny zastępczej lub prowadzącego rodzinny dom dziecka.
I. Świadczenia pieniężne obligatoryjne:
- Rodzinie zastępczej oraz prowadzącemu rodzinny dom dziecka, na każde umieszczone dziecko, przysługuje świadczenie na pokrycie kosztów jego utrzymania, nie niższe niż kwota:
- 660 zł miesięcznie – w przypadku dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej spokrewnionej;
- 1000 zł miesięcznie – w przypadku dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej zawodowej, rodzinie zastępczej niezawodowej lub rodzinnym domu dziecka.
- Wysokość świadczenia, o którym mowa w pkt 1, pomniejsza się o kwotę nie wyższą niż 50% dochodu dziecka (tj. alimenty, renta rodzinna, uposażenie rodzinne), nie więcej jednak niż o 80% kwot, o których mowa w pkt. 1.
- Rodzinie zastępczej oraz prowadzącemu rodzinny dom dziecka przysługuje świadczenie oraz dodatki również po osiągnięciu przez dziecko pełnoletniości, jeżeli nadal przebywa w tej rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka, za zgodą odpowiednio rodziny zastępczej, prowadzącego rodzinny dom dziecka, nie dłużej jednak niż do ukończenia 25. roku życia, jeżeli:
- uczy się:
- w szkole,
- w zakładzie kształcenia nauczycieli,
- w uczelni,
- u pracodawcy w celu przygotowania zawodowego lub
- legitymuje się orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności i uczy się:
- w szkole,
- w zakładzie kształcenia nauczycieli,
- w uczelni,
- na kursach, jeśli ich ukończenie jest zgodne z indywidualnym programem usamodzielnienia,
- u pracodawcy w celu przygotowania zawodowego.
- uczy się:
II. Dodatki do świadczeń
- Rodzinie zastępczej oraz prowadzącemu rodzinny dom dziecka na dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności przysługuje dodatek nie niższy niż kwota 200 zł miesięcznie na pokrycie zwiększonych kosztów utrzymania tego dziecka.
- Rodzinie zastępczej zawodowej na dziecko umieszczone na podstawie ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich przysługuje dodatek nie niższy niż kwota 200 zł miesięcznie na pokrycie zwiększonych kosztów utrzymania tego dziecka.
- Prowadzący rodzinny dom dziecka otrzymuje środki finansowe na:
- utrzymanie lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego, w którym jest prowadzony rodzinny dom dziecka, w wysokości odpowiadającej kosztom ponoszonym przez rodzinny dom dziecka na czynsz, opłaty z tytułu najmu, opłaty za energię elektryczną i cieplną, wodę, gaz, odbiór nieczystości stałych i płynnych, dźwig osobowy, antenę zbiorczą, abonament telewizyjny i radiowy, usługi telekomunikacyjne oraz związanym z kosztami eksploatacji, obliczonym prze podzielenie łącznej kwoty tych wydatków przez liczbę osób zamieszkujących w tym lokalu lub domu jednorodzinnym i pomnożone przez liczbę dzieci i osób, które osiągnęły pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej umieszczonych w rodzinie zastępczej wraz z prowadzącym rodzinny dom dziecka,
- pokrycie kosztów związanych z remontem lub ze zmianą lokalu w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego, w którym jest prowadzony rodzinny dom dziecka do wysokości ustalonej w umowie,
- pokrycie innych nieprzewidzianych kosztów zawiązanych z opieką i wychowaniem dziecka lub funkcjonowaniem rodzinnego domu dziecka
III Świadczenia pieniężne fakultatywne:
- Rodzinie zastępczej oraz prowadzącemu rodzinny dom dziecka starosta może przyznać:
- dofinansowanie do wypoczynku poza miejscem zamieszkania dziecka w wieku od 6. do 18. roku życia – raz w roku;
- świadczenie na pokrycie:
- niezbędnych kosztów związanych z potrzebami przyjmowanego dziecka – jednorazowo,
- kosztów związanych z wystąpieniem zdarzeń losowych lub innych zdarzeń mających wpływ na jakość sprawowanej opieki – jednorazowo lub okresowo.
Odpłatność rodziców biologicznych za pobyt dziecka w pieczy zastępczej
- Za pobyt dziecka w rodzinnej pieczy zastępczej rodzice ponoszą miesięczną opłatę w wysokości przyznanych świadczeń oraz dodatków – w przypadku umieszczenia dziecka w rodzinie zastępczej spokrewnionej, rodzinie zastępczej zawodowej, rodzinie zastępczej niezawodowej lub rodzinnym domu dziecka.
- Za pobyt dziecka w instytucjonalnej pieczy zastępczej rodzice ponoszą miesięczną opłatę w wysokości średnich miesięcznych wydatków przeznaczonych na utrzymanie dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo - terapeutycznej oraz interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym – w przypadku umieszczenia dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej oraz interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym.
- Za ponoszenie opłaty, o której mowa w pkt 1 i 2, rodzice odpowiadają solidarnie.
- W przypadku braku możliwości uzyskania od rodziców całości lub części opłaty, opłatę, o której mowa w ust. 1, ponoszą osoby dysponujące dochodem dziecka, w wysokości nie wyższej niż 50% kwoty tego dochodu.
- W przypadku, w którym osoba osiągnęła pełnoletność przebywając w instytucjonalnej pieczy zastępczej opłatę lub jej część ponosi także ta osoba, w wysokości nie wyższej niż 50% kwoty dochodu tej osoby.
Osoby dysponujące dochodem dziecka oraz osoba, która osiągnęła pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej, odpowiadają za ponoszenie opłaty solidarnie z rodzicami. - Opłatę, o której mowa w ust. 1, ponoszą także rodzice pozbawieni władzy rodzicielskiej lub którym władza rodzicielska została zawieszona albo ograniczona
Opłatę tę ustala w drodze decyzji administracyjnej starosta właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem w rodzinie zastępczej. Starosta ustalając wysokość opłaty uwzględnia sytuację rodzinną, zdrowotną, dochodową i majątkową rodziny lub osoby.
Osoby zainteresowane szczegółowe informacje mogą uzyskać w:
- Dziale Pomocy Instytucjonalnej i Opieki Zastępczej Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Nowym Sączu - tel. (0-18) 441-98-60 wew. 33, 40 i 41.
Zawodowe rodziny zastępczy otrzymuje wynagrodzenie z tytułu świadczonej opieki i wychowania.
Natomiast zawodowa rodzina zastępcza pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego otrzymuje wynagrodzenie z tytułu pozostawania w gotowości przyjęcia dziecka lub z tytułu świadczonej opieki i wychowania.